روندهای فرسایشی گالری‌ها را از پا انداخته است/ تجارت «منظر شهری»


نشست تخصصی «نیوجرسی» با ارائه راهکارهایی اصولی در استفاده از مکان‌های مسکونی برای ادامه فعالیت‌های هنری گالری‌ها در شهر تهران، عصر دوشنبه ۳۱ تیرماه در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.


به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، نشست تخصصی ارائه راهکارهایی اصولی در استفاده از مکان‌های مسکونی برای ادامه فعالیت‌های هنری با عنوان «نیوجرسی» با حضور آریا اقبال مدیر گالری آریا، سعید باباوند کارشناس هنری، الهه جواهری مدیر گالری الهه و آسیه مزینانی معاون فرهنگی هنری خانه هنرمندان ایران و مدیر گالری آ عصر دوشنبه ۳۱ تیر در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.

در ابتدای این نشست الهه جواهری گفت: انجمن نگارخانه‌داران حدود هفت ماه قبل و پس از یک تلاش پیگیر ۲۲ ساله تأسیس شد؛ طی این هفت ماه فعالیت‌های مثبت بسیار زیادی صورت گرفته است و این به نیازهای فراوان جامعه هنری و گالری‌داران برمی‌گشت. موانع زیادی در این مسیر وجود داشت. یکی از بزرگ‌ترین موانعی که در حال حاضر نیز با آن روبروییم، مساله ما با شهرداری است. شهرداری صرفاً مسئول خدمات شهری و توسعه عمرانی نیست، بلکه باید از مراکز فرهنگی و هنری نیز حمایت کند. نگارخانه‌ها در جهت افزایش سواد بصری و تلطیف فضای هنری فعالیت می‌کنند. اما مسائلی پیش می‌آید که ذهن گالری‌دارها را درگیر می‌کند.


وی ادامه داد: متأسفانه شهرداری فعالیت فرهنگی را معادل فعالیت تجاری می‌بیند، در صورتی که فعالیت ما تجاری نیست. به هر حال کسب درآمد نیز بخشی از کار ماست، اما اصل کار ما درآمدزایی نیست و کار کردن در چنین شرایطی بسیار دشوار است. این اواخر از طرف شهرداری بحثی مطرح شده است مبنی بر اینکه گالری‌ها باید در فضای اداری فعالیت کنند و اجازه فعالیت در فضای مسکونی ندارند. مأموران شهرداری مشکلاتی ایجاد کرده‌اند، مثلاً با قرار دادن بلوک‌های سیمانی در برابر گالری‌ها. در حالی‌که ما سالیان طولانی مشغول این کار بوده‌ایم. در بررسی‌هایم به نامه‌ای برخوردم مربوط به سال ۸۲ که در آن آقای شیخ‌الاسلامی مشاور و مدیرکل هنری شهرداری تاکید کرده بودند گالری‌ها می‌توانند در فضاهای مسکونی فعالیت کنند. اما در نامه سال ۹۲ اسم نگارخانه‌دارها از شمول این قانون حذف شده است. این فرآیند حذف به‌تدریج اتفاق افتاده، بدون اینکه ما از آن خبردار شویم. فقط وقتی مشکلی پیش می‌آید و به شهرداری مراجعه می‌کنیم تازه متوجه می‌شویم اسم‌مان حذف شده است.


رئیس انجمن گالری‌داران بیان کرد: مکاتبات زیادی با شهرداری داشته‌ایم تا با انجام کارهایی بتوانیم فضای شهر را تلطیف کنیم. در نهایت این توافق حاصل شد که در هر فصل، ۱۵ نگارخانه ۱۵ اثر هنری را برای نمایش در سطح شهر معرفی کنند و مکان آنها در شهر هم مشخص شد. بعد از انجام تمام این کارها و آماده شدن آثار، ناگهان آقای ضرغامی با این کار مخالفت کردند و گفتند این کار جنبه تبلیغاتی دارد. به این ترتیب نتیجه چهار ماه تلاش‌های ما از بین رفت، مثل خیلی کارهای دیگر که بی‌نتیجه می‌ماند. گفته می‌شود باید درآمدهای غیرنفتی کشور افزایش پیدا کند؛ فعالیت‌های هنری نیز می‌توانند درآمدزایی بالایی داشته باشند، ولی به حاشیه رانده شده و به آن توجهی نمی‌شود. اگر به این عرصه توجهی صورت می‌گیرد هم بیشتر مایه دردسر است تا اینکه برای ما تسهیلات فراهم کنند.‌


سیاست‌گذاران باورهای نولیبرال دارند، ما نداریم


پس از آن سعید باباوند در انتقاد از فضای موجود گفت: از یک دهه پیش مکان‌هایی در شهر را به‌عنوان منطقه الفراغ ما در نظر گرفتند. یعنی اگر شهروند ایرانی در شهر از حقوقی برخوردار نیست و نمی‌تواند در شهرش زندگی کند، اما بخش‌هایی از شهر وجود داشته باشد که در آنجا سرخوش باشد. مثلاً در کافه‌ها قوانینی جاری‌ست که بیرون از آنها جاری نیست و بالعکس. کسانی که این کار را کردند، گالری‌ها را هم از این دست فضاها به حساب آوردند. بعد کم‌کم متوجه شدند در این گالری‌ها حرف‌هایی زده می‌شود و اتفاقاتی رخ می‌دهد و یک گردش مالی نیز به‌وجود آمده است. پس نتیجه گرفتند که باید به این فضاها توجه کنند. نمی‌دانم در حال حاضر در احکام تعطیلی گالری‌ها چه چیزی می‌نویسند، اما احکامی وجود دارد که بر اساس آنها می‌توانند فعالیت هنرمندان را به تعطیلی بکشانند. مثلاً به‌طور سربسته می‌توان گفت هنرمندان کارهایی می‌کنند که در چارچوب قوانین جای نمی‌گیرد. الان منطقه الفراغ مورد توجه قرار گرفته و گفته می‌شود این فضاها آن‌قدر که فکر می‌کردیم بی‌دردسر نیست.


وی اضافه کرد: از سوی دیگر، هیچ‌کدام از ما قائل به حذف نظارت نیستیم. مگر می‌شود اقتصاد و بخشی از فرهنگ را بدون نظارت رها کرد؟ خودکاره‌گیِ فرهنگ و اقتصاد، مفاهیمی نولیبرال‌اند که ما به آن قائل نیستیم. سیاستگذاران باورهای نولیبرالی دارند، اما من چنین باورهایی ندارم. ببینید کجاها گالری تأسیس می‌شود و کجاها وارد فعالیت نهادهای هنری می‌شوند و چه کسانی از این فعالیت محروم می‌شوند؟ در شرایط فعلی از کارگردان سینما و بازیگر تئاتر که تا پیش از این درگیر تأسیس کافه بودند، به گالری روی آورده‌اند و بعد در نمایشگاه‌های خارجی هم حضور پیدا می‌کنند. چه کسی صلاحیت این افراد را برای تأسیس گالری تأیید می‌کند؟ آیا تاکنون از انجمن گالری‌دارها که مسئول اداره و قانون‌گذاری در این حوزه است، خواسته شده بر امور گالری‌ها نظارت کند؟


استراتژی تعطیلی از درون


این کارشناس هنری با اشاره به کم سوادی افراد که وارد بازار هنر می شوند، توضیح داد: آیا کسانی که در این سال‌ها وارد بازار هنر می‌شوند، فرق تابلوی اصل با پرینت دیجیتال را می‌فهمند؟ صلاحیت آنها برای تأسیس گالری چگونه احراز شده است و چه کسی به آنها مجوز داده است؟ چرا اینها تعطیل نمی‌شوند؟ چون پول دارند و در محیط تجاری فعالیت می‌کنند. پول‌هایی وجود دارد و اینها می‌توانند محیط‌های تجاری را خریداری کنند، اما من و شما قادر به انجام این کار نیستیم. پس همان اتفاقی می‌افتد که یک دهه پیش شاهدش بودیم؛ کاغذ مطبوع

mehrnews.com/news/4675203